Lịch sử dân tộc Việt Nam còn mãi ghi đậm dấu ấn chói ngời của những nữ anh hùng hào kiệt không chịu khuất phục kẻ thù, không chịu kiếp sống nô lệ, đứng lên chống giặc ngoại xâm giành tự do. Đó là Bà Trưng, Bà Triệu; Nữ tướng Bùi Thị Xuân, Bà Nguyễn Thị Định, Chị Út Tịch, ...Dưới chế độ phong kiến và đế quốc, phụ nữ là lớp người bị áp bức, bóc lột, chịu nhiều bất công nhất nên luôn có yêu cầu được giải phóng và sẵn sàng đi theo cách mạng. Ngay từ những ngày đầu chống Pháp, phụ nữ Việt Nam đã tham gia đông đảo vào phong trào Cần Vương, Đông Kinh Nghĩa Thục, Đông Du, còn có nhiều phụ nữ nổi tiếng tham gia vào các tổ chức tiền thân của Đảng Cộng sản Việt Nam như: Hoàng Thị Ái, Thái Thị Bôi, Tôn Thị Quế...

Từ năm 1927 những tổ chức quần chúng bắt
đầu hình thành và thu hút đông đảo tầng lớp phụ nữ như: Công Hội Đỏ, Nông Hội
Đỏ, các nhóm tương tế, tổ học nghề và các tổ chức có tính chất riêng của giới
nữ như:
Năm 1927 nhóm các chị Nguyễn Thị
Lưu, Nguyễn Thị Minh Lãng, Nguyễn Thị Thủy là ba chị em ở làng Phật Tích (Bắc
Ninh) tham gia Thanh niên Cách mạng đồng chí Hội, các chị tuyên truyền, xây dựng
tổ học nghề đăng ten và học chữ.
Nhóm chị Thái Thị Bôi có các chị
Lê Trung Lương, Nguyễn Thị Hồng, Huỳnh Thuyên tham gia sinh hoạt ở trường nữ học
Đồng Khánh.
Năm 1928, nhóm chị Nguyễn Thị
Minh Khai cùng Nguyễn Thị Phúc, Nguyễn Thị An tham gia sinh hoạt hội đỏ của Tân
Việt. Nhóm này liên hệ với chị Xân, chị Thiu, chị Nhuận, chị Liên thành lập tờ
Phụ nữ Giải phóng ở Vinh.
Ngày 3/2/1930, Đảng Cộng sản
Đông Dương thành lập. Cương lĩnh đầu tiên của Đảng đã ghi: “Nam nữ bình quyền”.
Đảng sớm nhận rõ, phụ nữ là lực lượng quan trọng của cách mạng và đề ra nhiệm vụ:
Đảng phải giải phóng phụ nữ, gắn liền giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp với
giải phóng phụ nữ. Đảng đặt ra: Phụ nữ phải tham gia các đoàn thể cách mạng
(công hội, nông hội) và thành lập tổ chức riêng cho phụ nữ để lôi cuốn các tầng
lớp phụ nữ tham gia cách mạng.

Chính vì vậy, vào ngày 20 tháng 10 năm 1930, Hội Phụ nữ phản đế Việt Nam (nay đổi tên là Hội Phụ nữ Việt Nam) chính thức được thành lập, để đánh dấu sự kiện này, Đảng
Cộng sản Việt Nam đã quyết định chọn ngày 20 tháng 10 hằng năm làm ngày truyền
thống của tổ chức này, đồng thời cũng xem đây là ngày kỷ niệm và tôn vinh phụ
nữ Việt Nam, lấy tên là "Ngày phụ nữ Việt
Nam".
Trong đấu tranh cách mạng,
phụ nữ Việt Nam không chỉ là hậu phương vững chắc cho tiền tuyến mà chính họ
còn là những chiến sỹ cách mạng kiên cường bất khuất, những nữ dân quân du
kích, nữ thanh niên xung phong mở đường, tải gạo, tải đạn với ý chí quật cường,
chịu đựng gian khổ với tinh thần lạc quan cách mạng, họ chăm sóc thương binh,
đồng đội bằng tất cả tấm lòng yêu thương. Đó chính là chị Nguyễn Thị Minh Khaingã xuống khi mới 31 tuổi. Trước khi ra
pháp trường chị đã nhắn nhủ cùng đồng bào, đồng chí:
Vững chí bền gan ai hỡi ai
Kiên tâm giữ dạ mới anh tài
Thời cuộc đẩy đưa người chiến sĩ
Con đường cách mạng vẫn chông gai.
chị Võ Thị Sáucâu chuyện về chị đã trở
thành một huyền thoại, ăn sâu vào ký ức mỗi người. Chạm đến ký ức ấy là chạm
đến những câu chuyện đẹp, hình ảnh đẹp và con người ta cũng thấy mình đẹp lên:
Người con gái trẻ măng.
Giặc đem ra bãi bắn
Đi giữa hai hàng súng.
Vẫn ung dung mỉm cười.
Ngắt một đóa hoa tươi
Chị cài lên mái tóc.
Đầu ngẩng cao bất khuất.
Ngay trong phút hy sinh
Bây giờ dưới gốc dương
Chị nằm nghe biển hát.
rồi chị Lê Thị Hồng Gấm, chị Nguyễn Thị
Định, Anh hùng liệt sĩ - Bác sĩ Đặng Thùy Trâm... Còn có biết bao người phụ nữ thầm
lặng, dung dị, mộc mạc, họ cống hiến cho đất nước những người con, người chồng
vô cùng yêu quý; họ đã từng mòn mỏi chờ đợi người thân trong chiến tranh, để
rồi họ cũng không còn đủ nước mắt khi những người thương yêu của họ không bao
giờ trở về; Họ chính là những người mẹ, người bà, người chị của chúng ta. Họ là
những người mẹ Việt Nam anh hùng!
Trải qua các thời kỳ cách
mạng, vị trí, vai trò của phụ nữ được Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh đánh giá rất
cao. Bác từng nói: “Giang sơn gấm vóc Việt Nam là do phụ nữ
Việt Nam, trẻ cũng như già, ra sức dệt thêu mà thêm tốt đẹp, rực rỡ”. Trong bản Di chúc bất hủ để lại cho toàn Đảng, toàn dân
trước lúc đi xa, Người viết: “Trong sự nghiệp chống Mỹ, cứu
nước, phụ nữ đảm đang đã góp phần xứng đáng trong chiến đấu và trong sản xuất.
Đảng và Chính phủ cần phải có kế hoạch thiết thực để bồi dưỡng, cất nhắc và
giúp đỡ để ngày thêm nhiều phụ nữ phụ trách mọi công việc, kể cả công việc lãnh đạo. Bản thân phụ nữ thì phải
cố gắng vươn lên”.
Phụ nữ đã là một phần
không thể thiếu góp vào thành công của cách mạng Việt Nam, trong hai cuộc kháng
chiến chống Pháp và chống Mỹ. Trong công cuộc xây dựng đất nước, phụ nữ đã có
những đóng góp quan trọng thúc đẩy sự phát triển của xã hội.

90 mùa thu qua, Hội Liên
hiệp phụ nữ Việt Nam ngày càng lớn mạnh, người phụ nữ Việt Nam yêu nước ngày
càng có tri thức, có sức khoẻ, càng năng động, sáng tạo, có lối sống văn hoá,
có lòng nhân hậu, quan tâm tới lợi ích xã hội và cộng đồng. Trong công cuộc đổi
mới đất nước, những phẩm chất cao quý của người phụ nữ Việt Nam lại được tiếp
tục khẳng định và phát huy mạnh mẽ. Các tầng lớp phụ nữ luôn đoàn kết, năng
động, sáng tạo, tích cực thi đua, phấn đấu vươn lên đóng góp vào công cuộc xây
dựng đất nước, đã xuất hiện nhiều gương phụ nữ tài năng, điển hình tiêu biểu
với những cống hiến xuất sắc trong lãnh đạo quản lý, nghiên cứu khoa học, sản
xuất kinh doanh, xoá đói giảm nghèo, xây dựng gia đình hạnh phúc…
Dưới sự lãnh đạo của Đảng,
phụ nữ Việt Nam luôn phấn đấu và trưởng thành về mọi mặt, trình độ học vấn, kỹ
năng nghề nghiệp, địa vị của phụ nữ trong gia đình và xã hội ngày càng được
nâng lên, đời sống vật chất và tinh thần ngày càng được cải thiện…Đảng và Nhà
nước luôn đánh giá cao những nỗ lực phấn đấu và đóng góp to lớn của phụ nữ
trong xây dựng gia đình và trong công cuộc xây dựng đất nước. Họ xứng đáng là
những con người được Bác Hồ tặng 8 chữ vàng:
"Anh hùng, bất khuất, trung hậu, đảm đang".
Những truyền thống, bản sắc tốt đẹp đó đã
được các thế hệ phụ nữ Việt Nam kế thừa và phát huy. Có thể nói, đây không chỉ
là niềm tự hào của riêng phụ nữ Việt Nam mà còn là một thứ tài sản quý báu của
cả dân tộc.
Thật khó có
thể đánh giá được vai trò của người phụ nữ trong đời sống xã hội và gia đình.
M. Gorki nhà văn Nga với tác phẩm nổi tiếng “Người mẹ” đã dựng thành phim, đánh
giá cao về vai trò người mẹ, người người phụ nữ:
“Đời vắng mẹ
hiền không phụ nữ
Anh hùng, thi sỹ hỏi còn đâu?”
Chị em lại càng lung linh toả sáng trong những
câu thơ hay nhất của Huy Cận:
Chị em tôi toả
nắng vàng lịch sử
Nắng cho đời
nên cũng nắng cho thơ
Nhân
ngày Phụ nữ Việt Nam 20-10, kính chúc các mẹ, các chị, những người vợ sức khoẻ,
hạnh phúc, luôn lung linh, toả sáng!.